Αναγκαία μια πολιτική στήριξης ψυχολογίας στην αγορά ακινήτων

Του Μάνου Κρανίδη Πολιτικός Μηχανικός ΕΜΠ,MSc- Σύμβουλος Ακίνητης Περιουσίας (www.mkranidis.gr)

Οι αρνητικές προσδοκίες έχουν πλέον εγκαθιδρυθεί στην οικονομία και την αγορά ακινήτων. Η πορεία του δείκτη οικονομικού κλίματος είναι σαφής σχετικά με την ψυχολογία της αγορά και του αγοραστικού κοινού. Το 2010 το οικονομικό κλίμα παρέμεινε χαμηλό και άτονο, σε σημείο μάλιστα χαμηλότερο από το 2009. Λογική εξέλιξη εάν ληφθεί υπόψη το οριακό σημείο που έφτασε η οικονομία με την πτώχευση να τίθεται ως άμεση απειλή και την εφαρμογή των αντιαναπτυξιακών όρων του μνημονίου να γίνονται πραγματικότητα. Ειδικότερα από τα στοιχεία της Τράπεζας ης Ελλάδος, οι προσδοκίες στο κομμάτι των κατοικιών εμφανίζονται ισχυρά πτωτικές κοντά στο 30%. Παράλληλα, από έρευνα του Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών οι προσδοκίες για τις τιμές ακινήτων είναι επίσης αρνητικές αφού 64% των ερωτηθέντων εκτιμά ότι τα επόμενα 2 έτη οι τιμές θα κινηθούν πτωτικά. 

Οι προσδοκίες αναμένεται να κυμανθούν το 2011 σε χαμηλό επίπεδο ισάξιο, ίσως και χαμηλότερο σε σχέση με το 2010 αφού ακόμη είναι υπαρκτό το φάντασμα της αναδιάρθρωσης, τα εισοδήματα αναμένεται να περιοριστούν και το επενδυτικό περιβάλλον παραμένει χωρίς κίνητρα. Με την οικονομία σε αβεβαιότητα κάθε πρόβλεψη φαντάζει δύσκολη, να και εκλείπουν τα θετικά σημάδια. Η πορεία των τιμών αναμένεται να διορθωθεί περαιτέρω, αν πλέον κυριαρχούν οι ειδικές τάσεις. Η εξέλιξη της τιμής εξαρτάται από τα θεμελιώδη αντικειμενικά στοιχεία του ακινήτου. Κανένας πωλητής δεν ξεπουλάει την περιουσία του, αλλά σίγουρα πλέον έχει ωριμάσει η σκέψη να την μεταβιβάσει σε πιο εφικτή τιμή. Με δεδομένο ότι η αγορά έχει ενσωματώσει την ύφεση και ότι διαφαίνεται ένα κλίμα καλύτερης διαπραγμάτευσης από πλευράς των πωλητών αναμένεται να πραγματοποιηθούν συναλλαγές σε καλές εμπορικές τιμές με υπεραξίες μεσοπρόθεσμα. Το 2011 κάθε πωλητής λειτουργεί πλέον εν γνώσει της μειονεκτικής διαπραγματευτικής θέσης του, με εξαίρεση του πωλητές – ιδιοκτήτες με ακίνητα με ισχυρά θεμελιώδη χαρακτηριστικά. Βέβαια η πορεία της αγοράς θα εξαρτηθεί από την αντίληψη που θα κυριαρχήσει στην πλευρά των αγοραστών σχετικά με την εξέλιξη του επιπέδου τιμών και την προοπτική εξέλιξης των τιμών. Η υπερβολική αναμονή των υποψηφίων αγοραστών με πραγματική στεγαστική ή επενδυτική ανάγκη φαντάζει άκαρπη με δεδομένο ότι μια πλήρης κατάρρευση της τιμής των ακινήτων τα επόμενα έτη αποτελεί ενδεχόμενο μόνο σε περίπτωση πτώχευσης της οικονομίας. Σε κάθε περίπτωση μια πολιτική στήριξης της ψυχολογίας με πρακτικά απλά μέτρα χαμηλού κόστους αλλά υψηλής επιρροής είναι απαραίτητη άμεσα.