Ταξιδι στα Μοσχονήσια -- Λειτουργία στον ερειπωμένο Ταξιάρχη

Θεόδωρος   Ι .Μπαβέας

Χωρίς  το  άκουσμα   της   καμπάνας , που   σήμανε  για τελευταία φορά πριν  80  χρόνια ,  χωρίς εκείνο  το  πρωινό , να  ακουστή   ο  αντίλαλος  της ,  που  έσβησε για στερνή  φορά στις 14-9-1922 ,μέχρι  κάτω το  Αϊβαλή , και  την  γαλάζια   αιγαιοπελαγίτικη   θάλασσα  ,  έγινε  στον  Μητροπολιτικό  Ναό του  Ταξιάρχη  στα  Μοσχονήσια  η  θεία  λειτουργία ,  μια  λειτουργία   σημαντική  , μια  λειτουργία   ιστορική , γεμάτη  συγκίνηση, μνήμη, νοσταλγία , πίκρα , παράπονο, ήταν  ένας επιβλητικός  ύμνος , μια  θεϊκή  μελωδία ΄, ένα   προσκύνημα, μέσα  στην  ερειπωμένη ρημαγμένη  εκκλησία .

 Μία  εκατοντάδα  άνθρωποι  από  την  Μυτιλήνη  , την  Λήμνο  και  την   Κωνσταντινούπολη, με  επικεφαλής  τον  Μητροπολίτη    Μυτιλήνης,  τον  πρόξενο  της  Ελλάδος  στη  Πόλη  ,  τον τότε  Νομάρχη  Λέσβου , και  ορισμένους  Νομαρχιακούς Σύμβουλους έκαναν κάτι  που  μόνο  όραμα  η   όνειρο  μπορούσε  να  μοιάζει. Ύμνοι   χιλιάδων  αγγέλων   πλημμύρισαν  τον  ουρανό  στα  Μοσχονησια , ενώ  ο  καπνός, και η  μυρωδιά  από   το  μοσχολίβανο , χανόταν  στις  ρωγμές  των τοίχων , χάιδευε τις  ραγισμένες κολώνες ,και έσβηνε  πάνω στα  λείψανα  της  φθοράς  και  της  καταστροφής   μιας  άλλης   εποχής   

Η   παρουσία  της   κουρούνας  στο  θόλο  της   ερειπωμένης   εκκλησίας , επισφράγιζε  την  εγκατάλειψη  , την κατάντια  , την  μελαγχολία  ,τη  μοναξιά.,  και  το  βουβό  παράπονο της  εκκλησίας  .  Κατάσταση  τραγική ,  ιστορική σφραγίδα του  κατακτητή  , που  η  ιστορία  θα  πρέπει  να  μας   διδάσκει , το βαρύ   χέρι  των  βάρβαρων   δεν  έφτασε  να  καταστρέψει  αυτή  την  αρχιτεκτονική  μεγαλοπρέπεια  ,που  στέκεται  λαβωμένη ,  γερασμένη  από  το  χρόνο και την  σύληση ,  για  να  ξεχωρίζει μακριά  από  την  θάλασσα,  και  να  φωτίζει  σαν   φάρος  τις  καρδιές  των   Ελλήνων    με   πίστη   , θύμηση ,  παράπονο   , και  νοσταλγία .

 Όταν  επισκέπτεσαι  αυτούς  τους  χώρους  του  παρελθόντος , και  της  ιστορίας , αυτές  τις χαμένες   πατρίδες , τα  συναισθήματα  σου  είναι  ανάμικτα ,  λύπη , χαρά  , θαυμασμός, υπερηφάνεια  , μίσος , θυμός και  πολύ  αυτοσυγκέντρωση  για να  ταξιδέψεις  με  την  φαντασία  σου  στην  Ελληνική  μεγαλοσύνη  κάποτε , και  σήμερα  στην   καταστροφή  της   πρόσφατης  ιστορίας

Η  εκκλησία  του  Ταξιάρχη  στέκεται  ερειπωμένη μέσα   στην   ερημιά , της  εγκατάλειψης  λαβωμένη  από την   φθορά του  χρόνου , την  ασέβεια , και  την  βαρβαρότητα .   

Ο ναός επιβλητικός βυζαντινός  ρυθμός, με   υπολείμματα από  ωραίες  τοιχογραφίες .Οι αρχάγγελοι  Γαβριήλ    και Μιχαήλ νοιώθεις  ότι έχουν μέσα στην  ερημιά  μια  παράξενη  θεϊκή φωτισμένη  μεγαλοπρέπεια  , νομίζεις  ότι  αναστήθηκαν  από  τις  μελωδίες , τους  ψαλμούς , και το  λιβάνι , ενώ  οι  κουρούνες   στο  τρούλο έκραζαν, ενοχλημένες από  την μελώδια της  θειας  λειτουργία  , και  την  μετά από 80 χρόνια     παρουσία  μας στον ιερό αυτό χώρο  . Το  τη  ‘ υπερμαχώ ‘ , και το ‘  Σε  υμνούμε ‘ είχαν  μια  διαφορετική  θεια  μελωδικότητα   και   ακουστική , μέσα   στον   ερειπωμένο  ναό, που  όλοι  μαζί  ψάλαμε  , και  από  τις  χαλασμένες  πόρτες , και τα  γκρεμισμένα  παράθυρα , τον  ετοιμόρροπο  να  γκρεμιστεί  θόλο , έφτανε  στο  ουρανό  , και μέχρι    κάτω στο   Αϊβαλή ,και  πιο  μακριά   μέχρι  την  Σμύρνη, για  να  ξαναζωντανέψει   σε πολλούς  από τους   προσκυνητές ,μνήμες  που  δακρυσμένοι  παρακολουθούσαν  . Ναι  ήταν  προσκύνημα  ,Ήταν   Τάμα .  Ήταν  καθήκον   προς  τους   προγόνους  μας , σε  αυτούς  που  τους  είπαν   πρόσφυγες.

Μεγάλη  συγκίνηση ,  σεμνή  απλή  τελετή  με  μεγάλη  ψυχική δύναμη και  πίστη  , ουράνιες  μελωδίες , ζήσαμε  το  Όνειρο και  την ιστορία .Ο. Δεσπότης ,και  οι  παπάδες , είχαν μια  ξεχωριστή ταπεινή θεϊκή  μεγαλοσύνη  μέσα  σε  αυτό το  ναό  της  μοναξιάς , και της άσβηστη  πίστης. Ενώ   οι   προσκυνητές  με    φορτισμένο   συναισθηματικό   κόσμο  ταξίδευαν στις  καλές  και  κακές  στιγμές   της   Μικρασιατικής  Ιστορίας  μας

   Η μνήμη σου  γυρίζει   στα  ερείπια  μιας  χαμένης  πατρίδας  και  αισθάνεσαι , αυτό  που άκουγες   , αυτό που   είχες  διάβαση  , η  αυτό  που σου είχαν  διηγηθεί  σαν  παραμύθι  όταν  ήσουν  παιδί  Αυτά τα ακούσματα είχα και εγώ από τον πατέρα μου που έζησε ως χωροφύλακας την καταστροφή της Σμύρνης  ένοιωσε την αγωνιά της καταστροφής και τον δύσκολο δρόμο της προσφυγιάς

 

Οι   ραγισμένες  κολώνες και τα  σχισμένα   ντουβάρια , μαρτυρούν  ότι  πόνεσαν  και  πονάνε, λες  και  δείχνουν   τις  πονεμένες  καρδιές   των  ανθρώπων  που  κάποτε  με  σεβασμό  και πίστη   προς  τη  θρησκεία  και  την πατρίδα , λειτουργούσαν σε  αυτό  , τον τότε , και  σήμερα  μεγαλοπρεπή  ναό , που τώρα   όμως  αισθάνεσαι   πόνο , νοσταλγία ,  από  την αδιαφορία , και  την εγκατάλειψη ,για  να μας  το  υπενθυμίζει  ο  Τούρκος  ξεναγός,  ότι  και  αυτό  είναι  ελληνικό , ένα   από  τα  τόσα  ερείπια σήμερα, εκείνης  της όμορφης  εποχής,  που  περιμένει  την  κρίση   και  την  ανάσταση  κάποτε … ,

 Μια    ακόμη  επίσκεψη σε  μια   χαμένη  πατρίδα  είχε   τελείωση  ,  και  η   ερειπωμένη  εκκλησία  που  απρόσμενα  ντύθηκε  στα  γιορτινά  της  έλαμπε  για  λίγο   ,φωτίζεται  από  τις  καρδιές  αυτών  που  ήταν  μέσα, αλλά  γρήγορα    το  βουβό παράπονο   και  το  δάκρυ   ξανά  φάνηκε   όταν   τυλίχτηκε  με το   βαρύ πέπλο της  μοναξιάς  και της  απομόνωσης , εικόνες   που   μένουν στην μνήμη, που   δεν  σβήνει  ο  χρόνος , και που γράφει με ανεξίτηλο μελάνι  η  ιστορία  ,Πάντα ένα ταξίδι έχει αναμνήσεις  και πάντα ένα ταξίδι είναι παιδεία 

Από το ταξίδι μου  στα Μοσχονησια όταν ήμουν Νομαρχιακός σύμβουλος με Νομάρχη Λέσβου τον ./κ. Α. Μαθιελη  1995-1998

Ιανουάριος 2012