Ποιό είναι το «δίδαγμα» της Συρίας

Jaswant Singh

ΤΟ ΒΗΜΑ - The Project Syndicate

Το δράμα που εκτυλίσσεται εδώ και 17 μήνες στη Συρία έχει προκαλέσει διάφορες αντιπαραγωγικές αντιδράσεις: φραστικές καταδίκες του καθεστώτος του Μπασάρ αλ-Ασαντ, διαφωνίες για το αν πρέπει να υπάρξει στρατιωτική επέμβαση, και γενική σύγχυση για το αν μπορεί να βρεθεί μια βιώσιμη,
μακροπρόθεσμη λύση.

Πρώτα ας εξετάσουμε κάποιες από τις ειρωνείες και τις αντιφάσεις που κατατρύχουν τις προσπάθειες για τον τερματισμό της βίας στη Συρία. Την ώρα που η Δαμασκός αρνείται να δώσει πολιτικές ελευθερίες στους Συρίους, ανέχεται σημαντικά περισσότερες κοινωνικές ελευθερίες από ό,τι πολλές άλλες αραβικές χώρες, ιδίως σε σύγκριση με την Σαουδική Αραβία, η οποία έχει πάρει το μέρος των αντιπάλων του Ασαντ........

Στη Συρία κυβερνούν οι αλεβίτες, μια σιιτική μειονότητα, που είναι μέρος ενός μωσαϊκού από σουνίτες άραβες, αρμενίους, χριστιανούς, κούρδους, δρούζους, ισμαηλίτες και βεδουϊνους. Αυτή η ανεκτικότητα προς την πολιτισμική και θρησκευτική ποικιλία μπορεί να απειληθεί αν εξαπλωθεί σε όλη τη χώρα η σουνιτικής εμπνεύσεως εξέγερση. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίον η Συρία προκαλεί ταυτοχρόνως απέχθεια για τις αγριότητες του καθεστώτος και φόβους για το τί μπορεί να συμβεί σε περίπτωση ήττας του καθεστώτος.

Ας εξετάσουμε επίσης τί έκανε η Δύση στη Συρία μετά τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο, και στα χρόνια που ακολούθησαν την διάλυση της οθωμανικής αυτοκρατορίας. Οι Γάλλοι συρρίκνωσαν την Συρία ώστε να μπορούν να την ελέγχουν, επιβραβεύοντας τους χριστιανούς συμμάχους τους επεκτείνοντας τα σύνορα του Λιβάνου με την προσθήκη της κοιλάδας Μπεκάα, λιμανιών στη Μεσόγειο, και εδαφών βορείως της Παλαιστίνης. Ξαφνικά, χιλιάδες μουσουλμάνοι έγιναν υπήκοοι ενός κράτους, στο οποίο κυριαρχούσαν οι
χριστιανοί.

Ο συνδυασμός εθνοτικών και αποσχιστικών φόβων και αντιπαραθέσεων, οι ιστορικές μνήμες και η πεισματική τύφλωση των εξωτερικών δυνάμεων φαίνεται ότι μοιραία θα οδηγήσουν, για άλλη μια φορά, στην αποσταθεροποίηση ολόκληρης της Μέσης Ανατολής.

Πράγματι, το μεγάλο τόξο που εκτείνεται από το Κάϊρο μέχρι την οροσειρά του Χίντου Κους στην Ασία απειλεί να γίνει το επίκεντρο μιας παγκόσμιας αταξίας. Δεν προκαλεί, λοιπόν, έκπληξη το γεγονός ότι ο Ιρανός απεσταλμένος Σαίντ Τζαλίλι ανακοίνωσε, μετά από πρόσφατη συνάντηση με τον Ασαντ στη Δαμασκό, ότι «το Ιράν δεν πρόκειται να επιτρέψει με
κανέναν τρόπο την διάσπαση του τόξου της αντίστασης, μέγας πυλώνας του οποίου είναι η Συρία».

Για την Αγκυρα, το συριακό αδιέξοδο είναι στρατηγικός εφιάλτης, επειδή ενδεχόμενη διχοτόμηση της Συρίας μπορεί να σημάνει την δημιουργία ενός «μεγάλου Κουρδιστάν», και αλυτρωτισμό στα εδάφη της νοτιοανατολικής Τουρκίας. Υπάρχει λύση σε αυτό το θλιβερό αδιέξοδο; Το βέβαιο είναι ότι δεν θα μπορέσουμε να την βρούμε σε περισσότερα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, εξ αιτίας του οποίου ο πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα φέρεται τώρα να προκρίνει μια «διαχειριζόμενη μετάβαση» στη Συρία, η οποία δεν θα καταστρέψει εντελώς τα υπάρχοντα όργανα του συριακού κράτους.

Αλλά πάνω από όλα, η κρίση στη Συρία έχει αποκαλύψει ότι αυτή είναι η στιγμή κατά την οποία η Δύση θα πρέπει να δει ότι ο κόσμος έχει διασπαστεί σε δύο μέρη. Μια χαλαρή συμμαχία καπιταλιστικών δημοκρατιών βρίσκεται αντιμέτωπη με τη Ρωσία και την Κίνα, δύο χώρες που μπλοκάρουν ψηφίσματα κάτα του Ασαντ στον ΟΗΕ. Τα εθνικά συμφέροντα των δυτικών χωρών δεν θα καθορίζουν πλέον τις ηθικές και πολιτικές παρορμήσεις της παγκόσμιας κοινότητας του σήμερα. Πράγματι, όποιο και αν είναι το αποτέλεσμα, το
δράμα της Συρίας δείχνει πολύ καθαρά την μη αναστρέψιμη αποδυνάμωση της παγκόσμιας κυριαρχίας της Δύσης.

* Ο Τζάσγουαντ Σινγκ έχει διατελέσει υπουργός Οικονομικών, Εξωτερικών και Αμυνας της Ινδίας.