Η απάντηση στη κρίση είναι η επιστροφή στις ρίζες μας

Γράφει ο Λεωνίδας Μαχαίρας

 Ο Μαρξ έγραψε στο Μανιφέστο: οι προλετάριοι δεν έχουν τίποτα να χάσουν, παρά μόνο τις αλυσίδες τους.

Αυτό που συμβαίνει όμως στην Ελλάδα αμφισβητεί κάπως αυτό το δεν έχουν να χάσουν τίποτα.  Ανεργία και μιζέρια, έλλειψη ελπίδας και μόνη σιγουριά η εξαθλίωση είναι τα αποτελέσματα της κρίσης. Καταπίεση εκφρασμένη σε όλα τα πεδία ζωής, επιστροφή σε συντηρητικούς εφιάλτες του παρελθόντος που ο ‘Έλληνας πολιτικός της μηδενικής αξίας, έχει παραδώσει τα βιβλία της Χώρας στη Τρόικα του Διευθυντηρίου της Ευρώπης.

 Και οι προλετάριοι; Οι αλυσίδες τους;  

Έχουν να χάσουν και κάτι ακόμα. Τη ζωή τους. Και τη χάνουν. Η αναπαραγωγή της ζωής –δεν είναι

παρά αναπαραγωγή της εργατικής δύναμης αυτού που ζει – δεν είναι πλέον δεδομένη. Η μάλλον, δεν απαιτείται η εξασφάλιση της  μέσω του μισθού η τουλάχιστον από το κράτος μέσω των κοινωνικών παροχών της εποχής των μεγάλων εργατικών διεκδικήσεων. Ας βρει τρόπο αυτός που θέλει να ζήσει να την αναπαράξει. Και αν θέλουμε δεν θα τον αφήσουμε ούτε να πεθάνει. Το δικαίωμα στη ζωή και το θάνατο περνάει πλέον από συμβάσεις δανείων, όρους μνημονίων και υπογραφές επιτελείων.

 Αν και η Γαλλική Επανάσταση δεν έχει άμεση σχέση με το σήμερα, οι αξίες και τα ιδεώδη της όμως έχουν. «Το πώς θα φτιάξουμε κάπως αλλιώς τον κόσμο, με ποιες αξίες και με ποιες ιδέες, και μάλιστα σε μια εποχή όπως αυτή που ζούμε σήμερα, με την κρίση να δεσπόζει και με έναν κόσμο που ζητεί να εμφανιστούν “όλοι αυτοί που πήραν τα λεφτά” ,έρχεται στο μυαλό μας το αριστούργημα του Μπύχνερ ΄΄Επανάσταση με γκιλοτίνα, «Ο θάνατος του Δαντόν». Το έργο γίνεται εξαιρετικά σύγχρονο. Τότε ο κόσμος διψούσε για αίμα και ήθελε να δει ανθρώπους στην γκιλοτίνα. Ολο αυτό έχει άμεση σχέση με την εποχή μας. Ο κόσμος σήμερα θέλει να δει ανθρώπους να τιμωρούνται».

Ο συγγραφέας, ήρθε αντιμέτωπος με την εγγενή αδυναμία της πολιτικής να δώσει απαντήσεις για τη ζωή του ανθρώπου, κυρίως όταν την επαναστατική ορμή των ανθρώπων καπηλεύονται οι αρχομανείς ηγέτες τους. Η Γαλλική Επανάσταση ξεκίνησε με τους καλύτερους οιωνούς, τα ευεργετικά αποτελέσματά της όμως για τον ίδιο το Γαλλικό λαό προσέκρουσαν στις συγκρούσεις των ηγετών της στο επίπεδο της εξουσίας. Ο Μπύχνερ εστιάζει τη ματιά του στη σύγκρουση του Δαντόν και του Ροβεσπιέρου για την εξουσία τη στιγμή που ο Γαλλικός λαός υποφέρει από την πείνα, δεν έχει κατακτήσει κανένα από τα δικαίωματά του και χειραγωγούμενος από τους δημαγωγούς, φέρνει τη χώρα στην κατάσταση της αναρχίας και του χάους. «Ο θάνατος του Δαντόν» μιλάει για την αποτυχία μιας επανάστασης που οφείλεται στον ανταγωνισμό και την κατάχρηση της εξουσίας των φαύλων ηγετών της.

Στο πρόσωπο του Ροβεσπιέρου, μιλάει για μια βία που είναι απαραίτητη για να πάει μπροστά μια κοινωνία. Ο Ροβεσπιέρος που προκύπτει από το κίνημα των Ιακωβίνων ζει μέσα στην αρρωστημένη βία, που ο ένας σκοτώνει τον άλλο και στο τέλος τον τρώει τον ίδιο αυτή η χοάνη που ο ίδιος βοήθησε στην δημιουργία της. Το αντίθετό του είναι ο Δαντον. Παρουσιάζεται σαν ένας άνθρωπος καλοπερασάκιας, ομαλός άνθρωπος, άνθρωπος χωρίς εμμονές, ο οποίος θεωρεί ότι η βία έχει ξεπεράσει τα όρια της λογικής κατά πολύ.

Ως προς τα βαθύτερα νοήματα ενός έργου που πραγματεύεται ένα ιστορικό γεγονός, επισημαίνεται ότι «αυτά που άφησαν πίσω τους οι ήρωες της Επανάστασης επηρέασαν στη συνέχεια τον Στάλιν, τον Χίτλερ. Τα ολοκληρωτικά καθεστώτα εκμεταλλεύθηκαν τον Ροβεσπιέρο- ακόμη και η τρομοκρατία που ζούμε σήμερα είναι δικό του κατάλοιπο. Το δίπολο της επανάστασης, ιδεολόγοι και εξτρεμιστές, αυτό είναι το ζήτημα. Ως προς το σήμερα σαφώς είναι ελάχιστοι οι Δαντόν και περισσότεροι οι Ροβεσπιέροι. Ελάχιστοι έχουν τύψεις και ενοχές σήμερα».

Ας μην ξεχνάμε ότι «μιλάμε για εκείνους που θέσπισαν τη λίστα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Και είναι οι ίδιοι με αυτούς που σκότωναν τον λαό, όποιον θεωρούσαν εχθρό. Ο Δαντόν αναρωτιέται για τον Ροβεσπιέρο:“Είσαι ο αστυνόμος του ουρανού; Θέλεις να είμαστε όλοι διεφθαρμένοι για να φαίνεσαι εσύ καθαρός;”». Μια φράση που εξακολουθεί να σημαίνει πολλά και σήμερα.

Ας δούμε λοιπόν αυτά τα διαχρονικά μηνύματα σε τοπικό επίπεδο στη Λήμνο και γενικότερα σε Ελληνικό επίπεδο και ας αναλογιστούμε ότι σε τέτοιες συνθήκες ερχόμαστε αντιμέτωποι με αξιακά διλήμματα, με αβεβαιότητες, με δυσκολίες προσαρμογής στη νέα πραγματικότητα.

Λύση………………… back to basics (επιστροφή στις Ελληνικές ρίζες)

Η επιστροφή σε πάρα πολύ βασικές λειτουργίες, οικογενειακές, διαπροσωπικές, επαγγελματικές, πνευματικές τις οποίες φοβάμαι έχουμε εγκαταλείψει εδώ και πολλά χρόνια.